แนวทางจัดการมลพิษจากการจุดธูปในศาลเจ้า ในพื้นที่ย่านเยาวราช

เยาวราช เป็นย่านการค้าและการท่องเที่ยวที่มีศาลเจ้าและศาสนสถานจำนวนมาก จากสถานการณ์ PM2.5 ของประเทศ ทำให้ควันจากการจุดธูปเป็นปัญหาที่ทำให้ภาครัฐที่เกี่ยวข้องหลายหน่วยงานเข้ามากำกับดูแลโดยขอความร่วมมือและประชาสัมพันธ์ให้ลดหรืองดการจุดธูปในศาลเจ้าและศาสนสถาน ส่งผลให้ศาลเจ้าและศาสนสถาน ในพื้นที่ต้องสร้างระบบการจัดการต่อนโยบายที่ส่งตรงมาจากรัฐ ที่แตกต่างและหลากหลายวิธี คณะผู้วิจัยได้เล็งเห็นถึงโอกาสและศักยภาพเชิงพื้นที่ของเยาวราชที่สามารถพัฒนารูปแบบการจัดการมลภาวะทางอากาศแบบมีส่วนร่วมของผู้มีส่วนได้ส่วนเสียและเป็นไปตามเงื่อนไขทางวัฒนธรรม งานวิจัยนี้ได้วิเคราะห์การปลดปล่อย PM2.5 จากควันธูป และประเมินความเสี่ยงต่อสุขภาพจากการรับสัมผัสโลหะหนักที่มีต่อผู้รับสัมผัส (นักบวช ผู้ดูแล และผู้สักการะ) ในศาลเจ้าและศาสนสถานย่านเยาวราช ผลพบว่าผู้รับสัมผัสที่อยู่ในศาลเจ้าที่มีการใช้ธูปจำนวนมากมีความเป็นอันตรายทั้งในการเกิดมะเร็ง (Cancer risk) และอันตรายอื่นนอกจากมะเร็ง (Non-cancer risk) และมีความเสี่ยงลดลงเมื่อลดการจุดธูป การศึกษาครั้งนี้ได้นำเสนอผลิตภัณฑ์เพื่อลดมลพิษจากควันธูป ประกอบด้วย ธูปต้นแบบและอุปกรณ์บำบัดมลพิษจากวันธูปสำหรับศาลเจ้าและศาสนสถานและนำเสนอการถอดบทเรียนอย่างรอบด้านทั้งในมุมที่ประสบผลสำเร็จและที่ควรต่อยอดในการพัฒนา และกล่าวถึงการขับเคลื่อนข้อเสนอสู่ภาครัฐ รวมทั้งบทบาทของผู้มีส่วนเกี่ยวข้องจากกลุ่มต่างๆ มุ่งสู่การลดเลิกการจุดธูปอย่างมีส่วนร่วม

คำสำคัญ : ศาลเจ้าย่านเยาวราช, การจัดการมลพิษทางอากาศจากการจุดธูป, การมีส่วนร่วม, การถอดบทเรียน