
การบริหารจัดการไฟป่าอย่างมีประสิทธิภาพ และการพัฒนากลไกการจ่าย ค่าตอบแทนระบบนิเวศ (PES) เพื่อป้องกันการเกิดไฟป่าและฝุ่นละออง PM2.5 โดยการมีส่วนร่วมของ ชุมชน ในบริเวณพื้นที่อุทยานแห่งชาติดอยสุเทพ-ปุย จังหวัดเชียงใหม่
งานวิจัยนี้มุ่งศึกษาการจัดการไฟในพื้นที่ป่าไม้ โดยการนำกลไกการจ่ายค่าตอบแทนระบบนิเวศ (Payment for Ecosystem Services: PES) มาปรับใช้เพื่อการจัดการไฟป่าและฝุ่นละออง PM2.5 ตลอดจนการจัดทำข้อเสนอเชิงนโยบายที่สอดคล้องกับสภาพเศรษฐกิจ สังคม และวิถีชีวิตของชุมชนในพื้นที่อุทยานแห่งชาติดอยสุเทพ-ปุย จังหวัดเชียงใหม่ การวิจัยใช้วิธีการเก็บข้อมูลภาคสนาม การสอบถามความคิดเห็น การสัมภาษณ์เชิงลึก และการสำรวจร่วมกับเจ้าหน้าที่อุทยาน โดยเน้นการมีส่วนร่วมของชุมชนทั้ง 10 ชุมชนในพื้นที่ ผลการศึกษาพบว่าการมีส่วนร่วมของชุมชนเป็นปัจจัยสำคัญในการลดการใช้ไฟและช่วยพัฒนากลไกการจ่ายค่าตอบแทนระบบนิเวศ (PES) ที่เหมาะสมกับบริบทของแต่ละพื้นที่ นอกจากนี้ยังได้จัดทำข้อเสนอเชิงนโยบายที่สอดคล้องกับพระราชบัญญัติอุทยานแห่งชาติ พ.ศ. 2562 (มาตรา 64 และ 65) เพื่อส่งเสริมการบริหารจัดการป่าอย่างมีส่วนร่วมและยั่งยืน งานวิจัยนี้จึงถือเป็นการสร้างองค์ความรู้ใหม่ที่สามารถนำไปใช้ประโยชน์เชิงปฏิบัติในการจัดการไฟป่าและลดปัญหาฝุ่นละออง PM2.5 ในพื้นที่ได้อย่างมีประสิทธิภาพและยั่งยืน
คำสำคัญ :